معرفي نشريه
علمی
التیام جراحی دامپزشکی
مجله التیام یکی از مجلات علمی کشور است که از سال 1393 توسط انجمن جراحی دامپزشکی ایران با توالی دو شماره در سال و با دسترسی آزاد به مقالات، به شکل الکترونیک منتشر می گردد. در حال حاضر جای خالی مقالات مروری به شکل بسیار جدی در بین انتشارات داخلی دیده می شود. برای تکمیل این کاستی از یک سو و همچنین ایجاد فضایی بهتر برای نگارش و ترویج علوم، مجله التیام هر شماره خود را در دوبخش تکمیل می کند. در بخش اول با دعوت از سر دبیر مهمان از بین صاحب نظران در موضوعات مختلف، موضوعی تخصصی توسط ایشان انتخاب می گردد و مقالات به شکلی شبیه به یک تک نگاشت توسط نگارندگان مدعو، در زمینه تخصصی نگاشته می شودبه گونه ای که این حاصل در نهایت منجر به یک مجموعه کارآمد به زبان فارسی در هر یک از زمینه های تخصصی مورد نظر می گردد. تاکنون در زمینه های مختلفی همچون مفصل اسب، پرتو نگاری محوطه بطنی گاو، زخم، دندانپزشکی، کولیک، لنگش گاو شیری، کلینیکال پاتولوژی سردبیران مهمان قلم فرسایی کرده اند و مجموعه های ماندگاری با سردبیری آقایان دکتر سرداری، دکتر مهری، دکتر قمصری، دکتر قدیری، دکتر محمدنیا، دکتر علومی و خانم دکتر توکلی شکل گرفته است.
دربخش دوم مجله التیام بر اساس چشم انداز مورد نظر خود کماکان سایر مقالات علمی را بر اساس فرمت های مربوطه دریافت می نماید و در همان شماره یا شماره های بعدی منتشر می نماید. از نگارندگان محترم فارسی زبان دعوت می گردد تا مقالات علمی پژوهشی ارزشمند خود را برای انتشار در بخش دوم مجله، ارسال نمایند. مقالات پس از طی مراحل داوری در اولین شماره مجله در کنار مجموعه مروری که بنابر مدیریت سردبیر مهمان هدایت شده است منتشر خواهند شد.
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - سم چینی ضرورتی برای گاوداری صنعتی
ریحانه سنگ تراش مرضیه فائزیشماره 2 , دوره 8 , پاییز-زمستان 1400گاوهای شیری در شرایط پراسترس تولید دچار بیماری¬های تولید می¬شوند این بیماری¬ها با تحمل درد یا مرگ حیوان همراه هستند. در سراسر جهان، لنگش یک بیماری شایع مرتبط با تولید در گاوداری¬های شیری متراکم است. لنگش تاثیرات منفی بر آسایش و مسائل اقتصادی دارد. در بسیاری از موارد لنگ چکیده کاملگاوهای شیری در شرایط پراسترس تولید دچار بیماری¬های تولید می¬شوند این بیماری¬ها با تحمل درد یا مرگ حیوان همراه هستند. در سراسر جهان، لنگش یک بیماری شایع مرتبط با تولید در گاوداری¬های شیری متراکم است. لنگش تاثیرات منفی بر آسایش و مسائل اقتصادی دارد. در بسیاری از موارد لنگش با درد همراه است که این موضوع ممکن است باعث تغییر انگیزه گاو برای انجام برخی رفتارها (مانند راه رفتن، خوابیدن و ...) به منظور کاهش درد و عدم آسایش شود. زیانهای اقتصادی ناشی از لنگش مربوط به کاهش تولید شیر، عملکرد ضعیف تولیدمثلی، کوتاه شدن سال¬های تولید و به دنبال آن افزایش خطرحذف و هزینههای درمان است. علی رغم تمام اثرات منفی لنگش بر روی حیوانات و صنایع لبنی، تحقیقات محدودی در مورد ارزیابی اقدامات پیشگیرانه انجام شده¬است. یکی از بزرگترین مشکلات در پیشگیری از شیوع لنگش اطلاعات کم گاوداران در مورد مشکلات مرتبط با لنگش در گله است. استراتژیهای کنترل لنگش معمولا شامل سم¬چینی و درمان اختلالات حرکتی است. هدف از این مطالعه بررسی اهمیت سم چینی در گاوداری¬ها به عنوان یکی از روش¬های کنترل لنگش و تاثیر آن بر سلامت انگشتان (تاثیر سم چینی بر بیماری های عفونی،غیرعفونی یا سایر جراحات مرتبط با سم)، متغییرهای رفتاری (مدت زمان خوابیدن و اسکورحرکتی)، متغییرهای فیزیولوژیک (ضربان قلب، تعداد تنفس، سطح کورتیزول پلاسما و...)، متغییرهای تولید (تولید شیر و تولید مثل) و سایر عوامل مرتبط با سم چینی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - کالبد شناسی، بافت شناسی کاربردی اندام حرکتی و سم
محمد میرحاج محمد علی صادقیشماره 2 , دوره 8 , پاییز-زمستان 1400کپسول بافت شاخی یا سم گاو، ساختاری بسیار ظریف با عملکردی بسیار دقیق، برای حرکت طبیعی گاو طراحی شدهاست. این بخش از بافت پوششی بخاطر عملکرد ویژهای که دارد خصوصیاتی پیداکرده تا بتواند دربرابر محرکهای بیرونی و درونی مقاومت بالایی نشاندهد. الگوی ساخت و اجزای تشکیلدهند چکیده کاملکپسول بافت شاخی یا سم گاو، ساختاری بسیار ظریف با عملکردی بسیار دقیق، برای حرکت طبیعی گاو طراحی شدهاست. این بخش از بافت پوششی بخاطر عملکرد ویژهای که دارد خصوصیاتی پیداکرده تا بتواند دربرابر محرکهای بیرونی و درونی مقاومت بالایی نشاندهد. الگوی ساخت و اجزای تشکیلدهنده بافتشاخی در قسمتهای مختلف سم متفاوت بوده و بخاطر این تفاوت در منشأ ساخت، مقاومت متفاوتی به اختلالات عمومی بدن یا نیروهای واردشده نشانمیدهند. تفاوتهایی که بین گونههای گاو و اسب در اندامحرکتی، نوع کاربری مورد انتظار (تولید شیر و زایمان در مقابل عملکرد ورزشی) و فشار متابولیکی واردشده، منجر به خروجیهای متفاوتی متعاقب آسیب بافتی سم میشود. برای مثال در گاو برخلاف اسب، فرونشست (Sinking) بند سوم در ناحیه پاشنه برجستهتر از نواحی اطراف پنجه میباشد. کپسول بافتشاخی با ساختارهای مستحکم، حساس و پیچیده در خنثیکردن نیروهای واردشده از جهات مختلف اثردارد. اختلال در هربخشی از بافت زنده کپسول بافتشاخی میتواند شروعی بر رخداد جراحات بر پایه اختلال تعلیق و جدا شدگی سم (CHDL) در سطح گلههای گاو شیری باشد و این مهم، نشان از اهمییت بالای این قسمت در سلامت گلههای شیری دارد. در فرضیات متعددی، ارتباط عوامل بیرونی بر رخداد CHDL نشان داده شده است. دیدگاهی که اسیدوز تحتحاد شکمبه را مساوی با لامینایتیس میداند دیگر قابل پذیرش نیست و به معضلات بافتشاخی باید با دید چند عاملی نگریست. با شناخت بهتر هر بخشی که در این ساختار قرارگرفته و فرآیندهای پیچیدهای که پس از آسیب به آن قسمت رخ میدهند، درک بهتری از فیزیوپاتولوژی رخداد آسیبهای کپسول شاخی بدست میآید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - بیومکانیک گام و الگوهای رشد سم و وزن¬گیری در گاوهای شیری
محمد علی صادقی خسرو صفری نیکرو محمد میرحاجشماره 2 , دوره 8 , پاییز-زمستان 1400لنگش یکی از مهمترین مشکلات پرورش گاو شیری است که علاوه بر تحمیل زیان اقتصادی سنگین بر پرورش دهنده، منجر به سلب آسایش و ایجاد درد در گاو می¬شود. مطالعات مختلف نشان داده¬اند که بیشتر جراحات ایجاد کننده لنگش در سم رخ می¬دهند و برای درک بهتر اختلالات سم ابتدا باید ساختار آن چکیده کامللنگش یکی از مهمترین مشکلات پرورش گاو شیری است که علاوه بر تحمیل زیان اقتصادی سنگین بر پرورش دهنده، منجر به سلب آسایش و ایجاد درد در گاو می¬شود. مطالعات مختلف نشان داده¬اند که بیشتر جراحات ایجاد کننده لنگش در سم رخ می¬دهند و برای درک بهتر اختلالات سم ابتدا باید ساختار آناتومی، ویژگی¬ها، شکل و بیومکانیک سم را شناخت. سم محصول مستقیم بافت زنده زیرین است و عوامل مختلفی بر میزان رشد و سایش سم اثر می¬گذارند. همچنین کیفیت سم به ساختار-های داخلی و ویژگی¬های آن بستگی دارد. در نوشته به عوامل مؤثر در رشد و سایش سم، وزن¬گیری و بیومکانیک سم پرداخته شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - چه زمانی سم چینی کنیم؟ مروری بر زمان بندی سم چینی در گله های شیری
مرضیه فائزی علیرضا باهنر احمدرضا محمدنیاشماره 2 , دوره 8 , پاییز-زمستان 1400سمچینی به عنوان یکی از فرآیندهای مدیریتی مهم در دامداریهای صنعتی شناخته میشود. هر فرآیند مدیریتی نیاز به زمان بندی و اجرای دقیق دارد تا بتواند بهترین بهرهوری را برای دام و صنعت ایجاد کند. در این مقاله تلاش شده است تا با مرور مقالاتی که به دنبال زمان مناسب برای سمچ چکیده کاملسمچینی به عنوان یکی از فرآیندهای مدیریتی مهم در دامداریهای صنعتی شناخته میشود. هر فرآیند مدیریتی نیاز به زمان بندی و اجرای دقیق دارد تا بتواند بهترین بهرهوری را برای دام و صنعت ایجاد کند. در این مقاله تلاش شده است تا با مرور مقالاتی که به دنبال زمان مناسب برای سمچینی بودهاند به یک جمع بندی مناسب برای زمانبندی این کار در گله دست یابیم. هرچند با توجه به مطالعات انجام گرفته، نیاز به تحقیقات جامع در این زمینه احساس میشود، اما مطالعات انجام گرفته توانستهاند تا حدودی به ما دربارهی زمان مناسب سمچینی کمک کنند. محدودههای زمانی که در مطالعات به آنها پرداخته شده است شامل حوالی خشکی، ابتدای شیرواری و میانه و انتهای شیرواری است، که در این مقاله با هم به بررسی آنها میپردازیم. در پایان به اهمیت ثبت دقیق اطلاعات برای یافتن زمان مناسب برای سمچینی تاکید شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - تاثیر مواد معدنی بر سلامت سم
فاطمه کهنسال مرضیه فائزیشماره 2 , دوره 8 , پاییز-زمستان 1400کیفیت سم به عنوان مجموعهای از ویژگیهای بافت شاخی سم، شکل سم و آناتومی و فیزیولوژی ساختار داخلی سم شناخته میشود و سلامت سم به نوبه خود با تولید بافت شاخی مقاوم و با کیفیت تعیین میشود. یکپارچگی عملکردی بافت شاخی سم اساساً به تمایز مناسب، یعنی کراتینه شدن سلولهای اپی چکیده کاملکیفیت سم به عنوان مجموعهای از ویژگیهای بافت شاخی سم، شکل سم و آناتومی و فیزیولوژی ساختار داخلی سم شناخته میشود و سلامت سم به نوبه خود با تولید بافت شاخی مقاوم و با کیفیت تعیین میشود. یکپارچگی عملکردی بافت شاخی سم اساساً به تمایز مناسب، یعنی کراتینه شدن سلولهای اپیدرمی سم بستگی دارد. کنترل و تعدیل کراتینه شدن اپیدرم سم توسط انواع مولکولها و هورمونها صورت میگیرد. این فرآیند به تامین مناسب مواد مغذی از جمله ویتامینها، مواد معدنی و عناصر کمیاب بستگی دارد. تنظیم و کنترل تمایز و جریان مواد مغذی به سلولهای اپیدرمی نقش اساسی در تعیین کیفیت و در نتیجه یکپارچگی عملکردی بافت شاخی سم دارد. کاهش عرضه مواد مغذی به سلولهای اپیدرمی کراتینهکننده منجر به تولید بافت شاخی با کیفیت پایینتر و افزایش حساسیت آن به آسیبهای شیمیایی، فیزیکی یا میکروبی محیط میشود. شواهد زیادی نشان میدهد که هورمونها، ویتامینها، مواد معدنی و عناصر کمیاب نقش مهمی در رشد طبیعی بافت شاخی سم و تشکیل صحیح کراتین دارند. افزایش فراهمی زیستی مواد معدنی کمیاب، استفاده از آنها را بهبود میبخشد و میتواند به بهبود یکپارچگی بافتهای کراتینه شده کمک کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - مراقبت موضعی از سم (به کارگیری حمامهای سم)
خسرو صفری نیکرو محمد علی صادقیشماره 2 , دوره 8 , پاییز-زمستان 1400حمامهای سم به عنوان یکی از مهمترین راههای پیشگیری و کنترل بیماریهای سم بویژه بیماری های عفونی در تاسیسات صنعت گاو شیری است. در این مقاله به بررسی و مرور انواع حمامهای سم و فاکتورهایی از قبیل طراحی و ساخت، انواع محلولهای مورد استفاده، تناوب تعویض و میزان استفاده ا چکیده کاملحمامهای سم به عنوان یکی از مهمترین راههای پیشگیری و کنترل بیماریهای سم بویژه بیماری های عفونی در تاسیسات صنعت گاو شیری است. در این مقاله به بررسی و مرور انواع حمامهای سم و فاکتورهایی از قبیل طراحی و ساخت، انواع محلولهای مورد استفاده، تناوب تعویض و میزان استفاده از آن در صنعت گاو شیری مورد بحث قرار گرفته است. به همین منظور سولفات مس و فرمالین به عنوان متداولترین محلولها و ابعاد 81 سانتیمتر، طول 3-3.7 متر و عمق 11 سانتیمتر به عنوان اندازه استاندارد معرفی شده است. از طرفی در مورد دفع صحیح این مواد از نظر خطرات زیست محیطی بحث شده است. مناسبترین دامنهی استفاده از حمام سم بین 4-1 بار در روز و 7-1 بار در هفته بوده و در هر بار استفاده بین 300-100 راس گاو میتوانند بدون کاهش معنیدار غلظت ماده موثره از آن عبور کنند. البته باید توجه داشت که صرف رعایت این موارد دلیلی بر کاهش قطعی میزان بیماریهای انگشتی نیست و در کنار آن باید دیگر برنامههای بهداشت و کنترل بیماری را باید در گله رعایت کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - ابزارها و بکارگیری آن در سم چینی گاو
احسان رستمی مجتبی محمددوست احمدرضا محمدنیاشماره 2 , دوره 8 , پاییز-زمستان 1400بکارگیری ابزارهای مناسب در سم چینی و مراقبت از سم جایگاه بسیار بزرگی دارد. مراقبت از سم ماهیتا کار پرخطری است که این خطرات متوجه گاو و سم چین می شود. برای انجام بهتر کارهای سم چینی، انجام روند درست تر، گرفتن نتایج بهتر و ایمنی بالاتر باید از وسایل و ابزارهای مناسب و درس چکیده کاملبکارگیری ابزارهای مناسب در سم چینی و مراقبت از سم جایگاه بسیار بزرگی دارد. مراقبت از سم ماهیتا کار پرخطری است که این خطرات متوجه گاو و سم چین می شود. برای انجام بهتر کارهای سم چینی، انجام روند درست تر، گرفتن نتایج بهتر و ایمنی بالاتر باید از وسایل و ابزارهای مناسب و درست بهره گرفت. وسایل حفاظت شخصی شامل دستکش، عینک یا شیلد صورت، گان به کار گرفته شده است. در این مطالعه علاوه بر وسایل حفاظت شخصی ابزارهای حفاظت از گاو مانند انواع باکس های سم چینی، راهروها معرفی شده است. همچنین ابزارهای ویژه سم چینی در دسته های مختلف طبقه بندی شده و به ویژه گی های آن پرداخته شده است. قیچی های سم چینی، چاقوهای سم، روش تیز کردن چاقوها، فرزهای سم چینی، انواع سنگ های فرز مناسب برای سم چینی معرفی شده است. بکارگیری سنگ های مناسب سم چینی ضمن پایین آوردن خطر برای عامل سم چین امکان انجام عملیات بهتر و روان تر با نتایج قابل اعتماد تر را فراهم می سازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - سم چینی کاربردی و اصلاحی گاو (اصول و روش ها)
احمدرضا محمدنیاشماره 2 , دوره 8 , پاییز-زمستان 1400سمچینی از اصلیترین فعالیتهای روزمره در صنایع شیری است به گونهای که گاوها در طول سال چندین بار به باکس سمچینی ارجاع داده می شوند. سمچینی کاری نسبتا دشوار است که نیازمند وسایل و تجهیزات خاص و همچنین دانش و مهارت کافی و بازآموزی مداوم جهت انجام بهینه کار میباشد. رو چکیده کاملسمچینی از اصلیترین فعالیتهای روزمره در صنایع شیری است به گونهای که گاوها در طول سال چندین بار به باکس سمچینی ارجاع داده می شوند. سمچینی کاری نسبتا دشوار است که نیازمند وسایل و تجهیزات خاص و همچنین دانش و مهارت کافی و بازآموزی مداوم جهت انجام بهینه کار میباشد. روشهای مختلفی برای سمچینی گاو در دنیا بکار رفته است که برای اولین بار دکتر راون روش سمچینی هلندی را منتشر نمود و بدنبال آن روشهای مبتنی بر چرخش خط سفید در نوک پنجه و روش کانزاس بکار رفته که در این مقاله به آنها پرداخته شده است. به طور کلی سمچینی به منظور تنظیم وزنگیری در هر انگشت، برداشت رشد بیش از حد سم و فشار مضاعف روی انگشتان، (بویژه انگشت خارجی اندام خلفی و انگشت داخلی اندام قدامی) و متعادل کردن وزنگیری بین انگشتان در هر سم انجام میشود. همچنین با سمچینی میتوان جراحات انگشتی را در مراحل اولیه شناسایی و تصحیح نمود. اصلاح سمهای پیچ خورده با روشی متفاوت ترمیم میگردد که در اینجا به این روشهای اصلاحی پرداخته شده است. خطاهای سمچینی از مشکلاتی است که به فراوانی رخ میدهد در این مقاله به انواع خطاهای سمچینی مانند برداشت بیش از حد دیواره غیرمحوری، کوتاه کردن پنجه، برداشت پاشنه، نازک کردن کف و غیره پرداخته شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - بکارگیری تختههای سم در گاوهای شیری، اصول وروشها
مجتبی محمددوست فاطمه کهنسال ریحانه سنگ تراش احمدرضا محمدنیاشماره 2 , دوره 8 , پاییز-زمستان 1400راهكارهاي درمان و مديريت درد در گاوهاي دچار ضايعات انگشتي شامل سم چيني، بكارگيري داروهاي ضدالتهاب غيراستروييدي و استفاده از تخته در سم سالم اندام دچار لنگش ميباشد. سطح سم سالم برای تخته گذاری باید آماده و صاف گردد و هر گونه پستي و بلندي تا جايي كه ممكن باشد برطرف گردد، چکیده کاملراهكارهاي درمان و مديريت درد در گاوهاي دچار ضايعات انگشتي شامل سم چيني، بكارگيري داروهاي ضدالتهاب غيراستروييدي و استفاده از تخته در سم سالم اندام دچار لنگش ميباشد. سطح سم سالم برای تخته گذاری باید آماده و صاف گردد و هر گونه پستي و بلندي تا جايي كه ممكن باشد برطرف گردد، تخته نبایدکل طول پنجه را بپوشاند، و بهتر است اندکی عقبتر چسبانده شود به گونهای که از رسیدن چسب به ناحیه پاشنه اجتناب گردد. انواع مختلف چسبها هر كدام ساختار، نحوه استفاده و كاربردهاي منحصر به فردي دارند. چسبهاي ساختاري به طور كلي از دو نوع اپوكسي و پلي اورتان هستند. چسبهاي ساختاري داراي استحكام، سختي و انعطافپذيري بالايي هستند. چسبهاي اپوكسي جزء رزينهاي سنتزي همه كاره هستند كه از دو بخش تشكيل شدهاند: رزين واقعي و سفتكننده (هاردنر)که استحكام بيشتري نسبت به چسبهاي پلي اورتان دارند. چسبهاي پلي اورتان نسبت به اپوكسي از مقاومت بيشتري در برابر فرسودگي و ضربه برخوردارند ولي به علت داشتن ايزوسيانات مخاطرات جدی سلامتيبه همراه دارند. نوع سومي از چسبهاي ساختاري به نام متیل متاکریلات MMA است كه تراكم اتصالات متقابل آن مابين چسبهاي اپوكسي و پلي اورتان ميباشد و استحكام بالا به همراه انعطافپذيري مناسب را ايجادميكند. در نگاشته حاضر برانواع روش های آماده سازی و چسباندن تخته در سم گاو به منظور درمان جراحات انگشتی مرور شده است. پرونده مقاله
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - لنگش، خطری روز افزون در گله های شیری
احمدرضا محمدنیا امیر نجاتیشماره 2 , دوره 6 , پاییز-زمستان 1398لنگش به عنوان یکی از مهمترین عوامل زیان اقتصادی در صنعت دامپروری مورد توجه است. این عارضه نه تنها باعث ایجاد درد و ناراحتی در حیوان شده بلکه از طریق کاهش آسایش دام و عوارضی که به شکل مستقیم و غیر مستقیم به دام وارد میکند، منجر به کاهش تولیدات دامی میگردد. در این مقال چکیده کامللنگش به عنوان یکی از مهمترین عوامل زیان اقتصادی در صنعت دامپروری مورد توجه است. این عارضه نه تنها باعث ایجاد درد و ناراحتی در حیوان شده بلکه از طریق کاهش آسایش دام و عوارضی که به شکل مستقیم و غیر مستقیم به دام وارد میکند، منجر به کاهش تولیدات دامی میگردد. در این مقاله ضمن نگرشی کلی به وضعیت صنعت دامپروری در جهان و ایران و ضرورتهایی که این صنعت ایجاد مینماید، نگاه کلی به زیانهای اقتصادی لنگش، مشکلات آسایش ایجاد شده توسط لنگش و مشکلاتی که در سلامت دام حاصل از رخداد لنگش ایجاد میگردد، از اهم نکات مورد بحث در این مقاله است. در نهایت تلاش گردیده است تا نگاه ویژهای به ثبت اطلاعات و ارزیابی آن در مبحث مراقبت از سم شود و راه کارهای ثبت اطلاعات با تشریح مبانی کالبد شناختی آن مورد توجه قرار گیرد. نگارندگان بر این باورند که تنها در سایه ثبت اطلاعات درست و کارآمد است که میتوان نسبت به ارزیابی آنچه گذشته، اقدام نمود و برای آنچه پیشرو است برنامه ریزی کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - مقدمه ای بر طب دندان در اسب؛ ضرورت جدی توجه بیشتر
علیرضا رعایت جهرمیشماره 1 , دوره 6 , بهار-تابستان 1398مشکلات دندانی یکی از مهمترین چالش¬های طب اسب بوده و توانایی مدیریت آنها تاثیر قابل¬توجهی بر عملکرد حیوان و سوددهی صنعت اسب دارد. بر اساس این قاعده کلی که پیشگیری بهتر از درمان است، در زمینه مراقبت از دندانها نیز می توان با اتخاذ یک برنامه مدون معاینه دهان و بررسی وضعیت چکیده کاملمشکلات دندانی یکی از مهمترین چالش¬های طب اسب بوده و توانایی مدیریت آنها تاثیر قابل¬توجهی بر عملکرد حیوان و سوددهی صنعت اسب دارد. بر اساس این قاعده کلی که پیشگیری بهتر از درمان است، در زمینه مراقبت از دندانها نیز می توان با اتخاذ یک برنامه مدون معاینه دهان و بررسی وضعیت دندانهای حیوان مشکلات را از مراحل ابتدایی تشخیص داده و اقدام به درمان کرد. در این ارتباط، نکات مربوط به معاینات بالینی دهان و دندان، تجهیزات و ابزارهای تشخیصی، مقیدسازی، ضایعات و آسیب¬های سایشی مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت و در نهایت نیز گریزی به وضعیت کنونی دندانپزشکی اسب در کشور زده خواهد شد تا ضرورت¬های این مقوله بیش از پیش مورد توجه جدی قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - عوامل خطر در بروز لنگش در گله های شیری
احمدرضا محمدنیاشماره 2 , دوره 6 , پاییز-زمستان 1398لنگش و عوارض آن از اصلی ترین عوامل زیان اقتصادی درگلههای شیری هستند. لنگش عارضهای چندین عاملی است، که بدون مدیریت فاکتورهای خطری که احتمال رخداد آن را در گله افزایش میدهد نمیتوان نسبت به شناسایی و کنترل آن اقدام نمود. در مقاله حاضر مروری سیستماتیک بر فاکتورهای خطر ل چکیده کامللنگش و عوارض آن از اصلی ترین عوامل زیان اقتصادی درگلههای شیری هستند. لنگش عارضهای چندین عاملی است، که بدون مدیریت فاکتورهای خطری که احتمال رخداد آن را در گله افزایش میدهد نمیتوان نسبت به شناسایی و کنترل آن اقدام نمود. در مقاله حاضر مروری سیستماتیک بر فاکتورهای خطر لنگش شده است. این مرور، به دنبال تعاریف بالینی از فاکتورهای خطر و علل ایجادی یک عارضه صورت گرفته است و به دنبال آن عوامل خطر لنگش ناشی از رخدادها در دامداری یا محيط نگهداري (جنس سقف، شیب سقف، ارتفاع سقف، شیب کف، زهکشی کف، فواصل سالنها از شیردوشی، انتظار شیردوشی، راهروها، حمامهای سم)، مربوط به مدیریت (تغذیه، تراکم، ترکیب گله، روز شیردهی، جابجایی گله، شیردوشی، کودروبی، شعله دهی، بسترسازی)، خارج از محيط و مربوط به اقلیم و جغرافیا (دما، رطوبت، بارش، باد، ارتفاع از سطح دریا، ، مدیریت استرس گرمایی و نزدیکی با سایر واحدهای دامپروری) و مربوط به دام (شرایط بدنی دام یا BCS، میزان تولید شیر، بیماریهای همزمان، بودجه بندی زمان) مورد بررسی قرار گرفته است. هر یک از عوارض بالا با توجه به شرایط ایران ارزیابی شده و ارزش کاربردی هر یک از قسمتها درایران مورد بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - اپیدمیولوژی لنگش (اهمیت اقتصادی، شیوع و بروز)
مرضیه فائزی ریحانه سنگتراششماره 2 , دوره 6 , پاییز-زمستان 1398صنعت دامپروری از نیمه دوم قرن بیستم، با تغییرات گسترده فرهنگی و اقتصادی (مانند افزایش سطح تحصیلات دامداران و افزایش نسبت قیمت دام به هزینههای دامپزشکی)، توجه به سلامت گله (Herd health) ( به جای توجه ویژه به درمان هر دام) و تمرکز بر پیشگیری بیماریها نسبت به درمان هر مو چکیده کاملصنعت دامپروری از نیمه دوم قرن بیستم، با تغییرات گسترده فرهنگی و اقتصادی (مانند افزایش سطح تحصیلات دامداران و افزایش نسبت قیمت دام به هزینههای دامپزشکی)، توجه به سلامت گله (Herd health) ( به جای توجه ویژه به درمان هر دام) و تمرکز بر پیشگیری بیماریها نسبت به درمان هر مورد از بیماری، جایگاه ویژهای پیدا کرده است. این جمله به این معناست که دامپزشکان امروز، برای پاسخ دادن به نیازهای اقتصادی و بهداشتی جامعه، باید از برنامههای سلامت گله پیروی کرده تا بتوانند با پیشگیری از وقوع بیماریها به افزایش تولید کمک کنند. لنگش به عنوان یکی از زیان بارترین اختلالات در گلههای شیری عنوان شده است. امروزه ضرر اقتصادی بیماریها در گله تنها متوجه هزینههای درمان نیست و تمامی هزینههایی که برای پیشگیری یک بیماری انجام شده و خساراتی که به علت کاهش تولید، حذف و جایگزینی دام جدید در گله، اختلالات تولید مثلی و سایر زیان های از این دست در محاسبات خسارات لحاظ میشوند. لزوم استفاده از اطلاعات بومی در این بخش با توجه به متفاوت بودن هزینههای عنوان شده در نقاط مختلف جهان امری ضروری است. با توجه به افزایش تولیدات دامی از جمله شیر نسبت به تعداد راس گاو در گلهها، و با توجه به این که لنگش به عنوان یکی از عوارض تولید مطرح است، توجه ویژه به این بخش در گله باید مد نظر قرار گیرد. برای دانستن میزان زیانی که به گله به علت لنگش وارد میشود، داشتن درک درست از شاخصهای ابتلا به بیماری در درجه اول اهمیت قرار دارد، چرا که با دانستن شیوع و بروز لنگش در گاوداری امکان محاسبه خسارات وارده برای دامدار فراهم شده و می تواند با اولویت بندی برای درمان، نگهداری یا حذف دام بیمار تصمیم گیری کند. در این مقاله سعی شده است تا با بررسی زیانهای اقتصادی لنگش در سایر نقاط جهان الگویی برای مطالعات و یا تخمین خسارات اقتصادی در ایران فراهم شود. پس از آن با معرفی شیوع و بروز و مطالعات مربوط به آن در ایران و سایر نقاط جهان به بررسی شیوع و بروز لنگش خواهیم پرداخت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - آسایش گاو شیری، ضرورت اولیه حفظ سلامت (ایجاد کننده لنگش یا حاصل کنترل لنگش)
ریحانه سنگتراش شبناز مختارنظیف انسیه سجادیان جاغرقشماره 2 , دوره 6 , پاییز-زمستان 1398در چند دهه اخیر نگرانیهای زیادی در مورد کیفیت زندگی گاوهای شیری به وجود آماده است. آسایش گاو با توجه به افزایش تعداد مزارع پرورش گاوهای شیری در سال های اخیر موضوع مهمی شده است. علاقه روز افرزون به رفاه حیوانات سیاستمداران را بر آن داشته تا قوانینی برای بهبود رفاه در ح چکیده کاملدر چند دهه اخیر نگرانیهای زیادی در مورد کیفیت زندگی گاوهای شیری به وجود آماده است. آسایش گاو با توجه به افزایش تعداد مزارع پرورش گاوهای شیری در سال های اخیر موضوع مهمی شده است. علاقه روز افرزون به رفاه حیوانات سیاستمداران را بر آن داشته تا قوانینی برای بهبود رفاه در حیوانات مزرعه وضع کنند. مهمترین نگرانی در مورد آسایش گاوهای شیری این است که آیا گاو احساس و عملکرد خوبی دارد و رفتار طبیعی را انجام میدهد. رفتار و میزان آسایش رابطه مستقیمی با میزان تولید و سلامت گاو دارد. آسایش در گاو یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر سودآوری مزارع لبنی به دلیل ارتباط آن با کشتار پیش از بلوغ، ماندگاری گاوها و عمر تولیدی (تعداد شیردهیهای کامل گاو قبل از کشتار) آنها است. در این مقاله تلاش شده است تا پس از توضیح مفاهیم آسایش در گاو شیری عوامل متعدد مرتبط با آن از جمله جایگاه، بستر، تراکم، لنگش و استرس گرمایی و ... مورد بررسی قرارگرفته و نحوه ارزیابی آسایش با استفاده از شاخصهای آن توضیح داده شود. همچنین شاخصها و مولفههایی که به درجاتی در تعیین وضعیت بستر و کیفیت ساخت استالها و سایر مبادی مدیریتی که مربوط به آسایش گاو هستند در این مقاله مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - آشفتگی¬های متابولیک زمینه ساز لنگش در گاوهای شیری
علی قشقایی محمد ریاحیشماره 2 , دوره 6 , پاییز-زمستان 1398با توجه به تلاش پژوهشگران و فعالان عرصه پرورش گاو شیری، در طی چند دهه اخیر پیشرفت¬های زیادی در افزایش تولید شیر گاوها در یک دوره شیرواری حاصل شده است. اما این افزایش تولید، با افزایش اختلالات و بیماری¬های مختلف و منجمله مشکلات متابولیکی همراه شده است. تراز منفی انرژی با چکیده کاملبا توجه به تلاش پژوهشگران و فعالان عرصه پرورش گاو شیری، در طی چند دهه اخیر پیشرفت¬های زیادی در افزایش تولید شیر گاوها در یک دوره شیرواری حاصل شده است. اما این افزایش تولید، با افزایش اختلالات و بیماری¬های مختلف و منجمله مشکلات متابولیکی همراه شده است. تراز منفی انرژی با عوارضی همچون کتوز و کبد چرب همراه است. اختلال در متابولیسم و میزان ماکرمینرال¬هایی نظیر کلسیم، فسفر و منیزیم، اختلال در میکروالمان¬ها، اختلال درمیزان پروتئین¬ها و آنزیم ¬ها نیز عمدتا در روزها و هفته¬ های اول بعد از زایمان روی می¬دهد. اما یکی از مهمترین اختلالات چالش برانگیز اسیدوز شکمبه است، که به¬ دنبال تغییر جیره به یک غذای سرشار از انرژی در زمان بعد از زایش برای حمایت تولید شیر، روی می¬دهد. تمام اختلالات اشاره شده به اشکال مختلف می¬توانند بر سلامت بافت شاخی سم و ایجاد لنگش در گاوهای شیری اثر بگذارند. لمینیت یکی از پیامدهای اختلالات متابولیک و اسیدوز شکمبه است که در کنار شرایط نامناسب جایگاه و مشکلات مدیریتی، می¬تواند به طور جدی سلامت و آسایش گاو را تحت تاثیر قرار داده، زیان ¬های اقتصادی قابل توجهی را به این صنعت وارد نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - بیومکانیک حرکت، درجه بندی حرکتی در گله های شیری
شبناز مختارنظیف مرضیه فائزیشماره 2 , دوره 6 , پاییز-زمستان 1398امروزه لنگش یکی از بزرگترین چالشهای گلههای شیری در دنیا است. لنگش به معنی خارج شدن گام از حالت طبیعی و به عنوان تظاهر بالینی یک ضایعه دردناک شناخته میشود. لنگش معمولا به دنبال جراحات انگشتی در گلههای شیری دیده میشود. با این حال عوامل محیطی و درونی گاو هم میتوانند چکیده کاملامروزه لنگش یکی از بزرگترین چالشهای گلههای شیری در دنیا است. لنگش به معنی خارج شدن گام از حالت طبیعی و به عنوان تظاهر بالینی یک ضایعه دردناک شناخته میشود. لنگش معمولا به دنبال جراحات انگشتی در گلههای شیری دیده میشود. با این حال عوامل محیطی و درونی گاو هم میتوانند بر حرکت آن تاثیرگذار باشند. با بزرگتر شدن گلهها و توجه کمتر دامداران به تک تک گاوها، معمولا تشخیص و درمان لنگش در مراحل حاد آن و زمانیکه درمان کمترین تاثیر را بر بهبودی و کاهش شیوع آن دارد، صورت میگیرد. با توجه به این شرایط تمایل برای یافتن سیستمهای خودکار شناسایی لنگش در سالهای اخیر افزایش یافته است. در این مقاله با توجه به ویژگیهای گام در گاو، به روشهای شناسایی لنگش و عوامل تاثیرگذار بر آن و پیشرفت سیستمهای خودکار شناسایی لنگش پرداخته شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - تشخیص زود هنگام، عامل مهم موفقیت در درمان و کنترل لنگش در گاو
محمدرضا آقچه لوشماره 2 , دوره 6 , پاییز-زمستان 1398لنگش یکی از موارد حذف دام است، همچنین به علت ایجاد درد منجر به کاهش وزن و تولید شده و هزینههای درمانی زیادی دارد. در یک مطالعه قبل از نمره دهی حرکتی (Locomotion Scoring)، دامداران میزان شیوع لنگش را در دامداریهای خود به طور متوسط 2/%2 تخمین زدند. بعد از انجام آزمایش ن چکیده کامللنگش یکی از موارد حذف دام است، همچنین به علت ایجاد درد منجر به کاهش وزن و تولید شده و هزینههای درمانی زیادی دارد. در یک مطالعه قبل از نمره دهی حرکتی (Locomotion Scoring)، دامداران میزان شیوع لنگش را در دامداریهای خود به طور متوسط 2/%2 تخمین زدند. بعد از انجام آزمایش نمره دهی حرکتی مشخص شد میزان لنگش در این دامداریهای تحت آزمایش به طور متوسط 1/%8 است که نشان دهنده اهمیت تشخیص صحیح لنگش میباشد. هدف از این مقاله بررسی راههای کاربردی تشخیص زود هنگام لنگش در گاوها میباشد. تشخیص لنگش در مراحل اولیه آن اهمیت زیادی دارد زیرا دامی که دچار آسیب زیادی شده است و کاملا لنگش دارد به راحتی قابل شناسایی است، ولی گاوی که آسیب کمتری دیده و در نتیجه دچار لنگش خفیفتر و تشخیص مشکلتر است و در صورت تشخیص به موقع، موفقیت بیشتری را در درمان به علت کمتر بودن ضایعات خواهد داشت. بهترین زمان جهت تشخیص لنگش، زیر نظر گرفتن دامها زمانی است که به سمت شیردوشی میروند و باز میگردند. مطالعات نشان میدهند معمولا دامداران یکی از چهار گاو دچار لنگش را تشخیص میدهند، چون زمان کمی را برای این کار اختصاص داده و همچنین نحوه قدمهای گاوها بر روی بسترهای مختلف از جمله بتون خیس تغییر میکند. علاوه بر این تشخیص قدم طبیعی از لنگش خفیف در بسیاری موارد مشکل است. در دامداریهای صنعتی بایستی علاوه بر مواردی مثل نمره دهی بدنی (Body Condition Score) که به طور منظم انجام میشود، نمره دهی حرکتی نیز به طور منظم صورت پذیرد تا تشخیص زود هنگام لنگش میسر گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - روشهای تعیین سن در نشخوارکنندگان و شترسانان با استفاده از الگوهای دندانی
ساره رضایی امیر زکیان نیما مرادپورشماره 1 , دوره 6 , بهار-تابستان 1398تعیین سن، در دامهای اهلی اهمیت بسزائی دارد زیرا علاوه بر اینکه بهداشت، تغذیه و تعلیف تابع سن میباشد از لحاظ علم دامپزشکی نیز بعضی از بیماریهای مشخص وابسته به سن بوده و در سنین معینی ظاهر میشوند. از این رو اطلاع از چگونگی تعیین سن در دامهای اهلی برای دامپزشکان چه از نظ چکیده کاملتعیین سن، در دامهای اهلی اهمیت بسزائی دارد زیرا علاوه بر اینکه بهداشت، تغذیه و تعلیف تابع سن میباشد از لحاظ علم دامپزشکی نیز بعضی از بیماریهای مشخص وابسته به سن بوده و در سنین معینی ظاهر میشوند. از این رو اطلاع از چگونگی تعیین سن در دامهای اهلی برای دامپزشکان چه از نظر پیش بینی و پیشگیری امراض و چه از لحاظ درمان اهمیت ویژهای دارد. علاوه بر آن دانستن سن دام برای دامپروران از نظر بهره برداری و بکار گماردن حیوان در سرویسهای مختلف یکی از نکات اساسی محسوب میشود و در قیمت واحد دامپروری اثر محسوسی دارد. یکی از روشهای تعیین و قضاوت سن دامهای اهلی استفاده از تعداد، شکل و زمان رویش دندانها است. لذا هدف از نگارش این مقاله ارائه اطلاعات کاربردی و عملی جهت تعیین سن در گونههای نشخوارکنندگان و شترسانان بصورت خلاصه میباشد که با بررسی مقالات و منابع موجود در طی سالهای اخیر انجام گرفت. امید است این مقاله برای افزایش سطح آگاهی کلیه دانشجویان دامپزشکی، کلینیسینهای فعال در زمینه دامهای بزرگ، علاقمندان به دندانپزشکی حیوانات و دیگر رشتههای وابسته مفید واقع شده و به آن رجوع کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - درمان پالپ زنده: روشی برای زنده نگه داشتن دندان
بهاره آقا محمدی آذین توکلیشماره 1 , دوره 6 , بهار-تابستان 1398حیات کمپلکس عاج-پالپ برای سلامت دندانها اهمیت اساسی داشته و از این جهت، در استراتژیهای کنترل بالینی در اولویت قرار دارد. حفظ حیات پالپ در درمان پوسیدگیها در افراد جوان یا در ریشههای پیچیدهی دندانهای شیری بسیار مهم است. در اثر صدمه به پالپ دندان، ممکن است پالپ آشکار شد چکیده کاملحیات کمپلکس عاج-پالپ برای سلامت دندانها اهمیت اساسی داشته و از این جهت، در استراتژیهای کنترل بالینی در اولویت قرار دارد. حفظ حیات پالپ در درمان پوسیدگیها در افراد جوان یا در ریشههای پیچیدهی دندانهای شیری بسیار مهم است. در اثر صدمه به پالپ دندان، ممکن است پالپ آشکار شده و در معرض نکروز و عفونت قرار گیرد. در اغلب موارد، پالپوتومی به عنوان درمان عملی آشکار شدگی پالپ )اکسپوژر( همراه پالپیت پیشنهاد شده است. استدلال ارائه شده در این باره پتانسیل ترمیمپذیری بافت باقیمانده و زیستسازگاری مواد پالپوتومی میباشد. لذا، توسعهی درمانهای زیستسازگار در جهت حفظ حیات پالپ و افزایش دوام دندان مهم خواهد بود. پرونده مقاله